Gidişat İyi Değil!

Pandemi Sürecinde Yaşanılan Ekonomik Sıkıntıları Gümüşhane’de Esnaflara Sorduk

Gidişat İyi Değil!

Pandemi sürecinde uygulanan kısıtlamalarla birlikte uzun süre kapalı kalan ve kredilerle ayakta durmaya çalışan Gümüşhaneli esnaflar,  yaşadıkları sıkıntıları gazetemize anlattı. Gümüşhaneli esnafların büyük çoğunluğu, devletin sağladığı destek paketlerinin yetersiz olduğunu söyleyerek, gidişatın hiç de iyi olmadığını söyledi.

Pandemi sürecinde, kamu sağlığını korumak amacıyla Cumhurbaşkanlığı ve İçişleri Bakanlığı tarafından uygulamaya koyulan kısıtlamalar, toplum sağlığı için önem arz ederken,  esnafa da zor zamanlar yaşatıyor. Pandemi sürecinde uygulanan kısıtlamalarla birlikte uzun süre kapalı kalan ve kredilerle ayakta durmaya çalışan Gümüşhaneli esnaflar, dükkanların kirasını ve işçi maaşlarını ödemekte sorun yaşadıklarını belirtti.

“KİRALARI ÖDEYEMİYORUZ”

Pandemi sürecinde çok büyük sıkıntılar yaşadıklarını belirten çay ocağı işletmecisi Fatih Arslan, hizmet verdiği dükkanın kirasını bile ödemekte zorlandığını belirtti. Arslan, ‘’ Pandemi döneminde çok büyük sıkıntılar yaşadık. Esnafın bu noktadaki en büyük sıkıntısı kiralar, kiraları ödeyemiyoruz. Ödeyemediğimiz gibi devlete de gidemiyoruz işin açıkçası. Çünkü gittiğimizde vatandaşın lehine veya aleyhine bir sonuç alındığını göremiyoruz. Son ana kadar bekleniyor, yardım etmek zorunda olduğu zaman yardım ediyor. Vatandaşa ve esnafa evet kredi verdiler, bunların ödeme zamanı geldi. Vatandaş evine ekmek götüremiyor ama kredi ödeme mecburiyetinde şu an. Fakat bunların faizleri söz konusu. Ben işletmemde eleman çalıştırıyorum, o da ev bakıyor, o da kira ödüyor, çoluğu çocuğu var bırak onun parasını sigorta primini dahi yatıramıyoruz’’ dedi.

“MAKAM ARAÇLARINI BIRAKSINLAR, VATANDAŞA YARDIM ETSİNLER”

Lokanta işletmecisi İdris Taş ise, bu süreçte eleman sayılarını yarı yarıya düşürmek zorunda kaldıklarını belirterek, devleti tasarrufa ve tasarruftan sağlanan gelirlerin de vatandaşa yardım için kullanmaya davet etti. Taş, ‘’ Bu süreçte, ilerimiz 4’te 1’e düştü. Elemanlarımızı yarı yarıya düşürdük. Elemanlarımızın maaşlarını ödemekte zorlanıyoruz, kiramızı ödemekte zorlanıyoruz. Kısa dönem çalışma ödeneği de yetmiyor. Esnafı sadece temizlik noktasında kontrol ediyorlar fakat esnaf ne durumdadır diye sormuyorlar. Devlet tamamen kısıtlamaya gitmeli, kendi maaşlarını üç ay almasınlar, o paraları vatandaşa ve esnafa dağıtsınlar. Verdikleri kredileri faizle almasınlar. İşçilerimizin maaşlarını ödeyemediğimiz için izne çıkartmak zorunda kaldık. Biz cebimizden zararına veriyoruz bu ücretleri. Esnaf zor durumda, parti ayırmaksızın bütün milletvekillerinin durumları iyi maaşlarını almasınlar, vatandaşa yardım etsinler. Benim 3 tane çocuğum okuyor, bir kitap 680 TL. Ben çalışamadığım durumda bu kitabı nasıl alacağım? Yetkililer keyfi harcamaları, makam araçlarını bıraksınlar vatandaşa yardım etsinler, vatandaşı gözetsinler’’ ifadelerini kullandı.

“DESTEKLER DEVEDE KULAK KALDI”

Kafe işletmecisi Umut Öztürk de, pandemi sürecinde işletmelerinin zarara uğradığını belirterek, ‘’Pandemi dönemi işlerimizi doğrudan etkiledi. Hem kira, hem de personel ödemelerinde çok zorlandık. Hiçbir çalışanımızı işten çıkarmadık. İsteyen ücretsiz izne ayrıldı, isteyen yıllık izne. Devletin açıkladığı paketlerden şartlarımızın uyduğu kadarıyla yararlandık. Fakat bu destekler tabiri caizse devede kulak kaldı, sadece suni müdahalelerde bulunabildik’’  diye konuştu.

BATTIK!

Uygulanan kısıtlamalarla birlikte uzun süre boyunca kapalı kalan berber esnafı ise hala açığını kapatabilmiş değil. Berber esnafının yaşadığı sorunlardan bahseden Onur Eroğlu, sıkıntılarının hala sürdüğünü söyledi. Eroğlu, ‘’ Pandemi döneminin başlarında, berberler kapatıldı. Bizim sıkıntılarımız o günden bu güne devam ediyor. Uzun süre kapalı kaldık, bizim de ailemiz var biz de ev geçindiriyoruz ama kimse bize gelip nasılsınız, ne alemdesiniz diye sormadı. Bir süre sonra berberler açılmaya başladı, bu seferde temizlik giderleri için bize ek maliyetler geldi, bunlar için bir destek olabilirdi. Biz de başkaları gibi kaçak traşlar mı yapsaydık? Biz devletimizin koyduğu kanunları uyguladık ve dürüstçe çalışmaya uğraştık fakat kimse bize destek olmadı. Tabiri caizse battık’’ dedi.

Sürecin en çok etkilediği sektörlerden birisi olan giyim sektörü ise, vatandaşların online alışverişe yönelmesi nedeniyle sıkıntı yaşıyor. Mağaza işletmecisi Ömer Bayram,  ‘’ Bu dönem bizi çok kötü etkiledi. Yeri geliyor para yok, müşteri yok. Mallarımızı satamıyoruz, kampanya yapıyorsun yine satılmıyor. Vatandaşlar online alışverişe yönelmiş durumda. Ne kira ödeyebiliyoruz, ne faturaları ödeyebiliyoruz’’ şeklinde konuştu.

DEVLET TEŞVİKLERİYLE BİRAZ RAHATLADIK

Gümüşhaneli esnafların büyük çoğunluğu, pandemi sürecinde sıkıntılar yaşarken süreci en az zararla atlattığını belirten esnaflar da bulunuyor. Lokanta işletmecisi Rüstem Demirağ, devletin sağladığı teşviklerle birlikte süreci biraz daha rahat atlattıklarını belirterek, ‘’ Pandemi sürecinde biz salonumuzu kapattık. Tabi ki bu salonun ciromuza etkisi var. Bu noktada paket servisine yöneldik. Kısıtlamalar tabi ki işletme cirosunu düşürdü, satışlar düştü. Giderlerimiz çok arttı, temizlik, paket servis için kullanılan araç yakıtları bunlar ekstra giderler oldu. Fakat devletimiz sağ olsun biz kısa çalışma ödeneği ile, SGK ve SSK teşvikleriyle sıkıntılı dönemlerde biraz rahatladık’’ şeklinde konuştu.

“ TİCARET ODALARI ESNAFTAN AİDATLARINI ALMAYABİLİRDİ”

Pastane işletmecisi Mustafa Kızmış ise, her şeyi devletten beklememek gerektiğini belirterek,  ‘’ Biz de sıkıntılar yaşadık. Salonumuzu kapattık yaklaşık 15 tane arkadaşımızı ücretsiz izne göndermek zorunda kaldık. Bu durum işlerimizi etkiledi ama yine de çarkımız dönüyor. İmalat yaptığımız için biz etkilenmedik, stoklu çalışıyoruz çünkü. Pandemi dolayısıyla ürünlerimiz de zamlandı, bu nedenle de çok sıkıntılıyız. Devlet desteğinden tabi ki yararlandık. Fakat faizler biraz daha uygun olsa çok daha iyi olur. Bu süreçte de her şeyi devletten beklememek gerekiyor. Ticaret Odaları bu süreçte esnaftan aidatlarını almayabilirdi. Çoğu esnaf kapalı, bunların hepsi oda aidatları ödüyor, bu dönemde alınmasa çok daha iyi olabilirdi’’ diye konuştu.